Околу 8 километри источно од градот Терни, во регионот на Умбрија во Италија, се наоѓаат прекрасни водопади на три нивоа наречени „Каската дел Марморе“ или „Водопадите Марморе“. Тие некогаш биле дел од „Големата турнеја“ каде што богатите млади Англичани од 17-тиот и 18-тиот век лутале низ Франција и Италија барајќи места, уметност, култура и корени на западната цивилизација.

Љубопитноста за „Водопадите Марморе“ не лежи само во нивната големина, туку и во фактот дека се производ на човековата интервенција со природата.

Пред 2.200 години тука немало водопади. Реката Велино, каде што се наоѓаат водопадите, заземала сосема поинаква патека што завршувала во мочуриште во рамнините на Реити. Стагнираните води на мочуриштето се сметале за заразни и биле обвинети за разни заболувања што го зафатиле населението, па така римскиот конзул Маниус Куриус Дентатус наредил изградба на канал, познат како Curiano Rope, во 271 п.н.е. за да ги исцеди мочуриштата и да го упати вишокот на вода да тече од природната карпа во Марморе со што се создале водопади. Од таму, водата паѓала во реката Нера подолу.

Сепак, решението не функционирало како што се очекувало. Долината Реити била постојано поплавена, а кога водата била висока во реката Велино, ја преплавувала и долината Терни, каде што водата беше пренасочена. Вештачкиот канал и последиците од поплавите станаа долг извор на спорови помеѓу жителите на Терни и долината Реити. Првите сакале да се затвори каналот, додека вторите сакале да се зголеми протокот на водопадите за да се приспособат на вишокот на вода. Прашањето меѓу двата града било толку спорно што римскиот Сенат бил принуден да реагира во 54 п.н.е., но консензус не можел да се постигне и материјата останала нерешена со векови.

По падот на Римската империја, варварската инвазија и развојот на феудалниот систем предизвикале планинските територии и селата постепено да се напуштаат. Недостатокот на одржување на каналот предизвикал уште поплави. Сѐ до 15 век кога папата Григориј XII наредил изградба на нов канал за враќање на оригиналниот проток. Понатамошно подобрување било направено од страна на папата Павле III во средината на 16-от век кога се инсталирал регулациски вентил за контрола на протокот. Конечните прилагодувања и сегашниот изглед, го направил архитект Андреа Вичи кон крајот на 18 век.

Андреа успеал да се справи со поплавите кои не ги нарушиле водопадите во последните 200 години. Сепак, сега постои хидроелектрана во реката Велино, која предизвикува водопадите да се намалуваат или да се зголемуваат во зависност од тоа кога се ослободува вишок на вода. Водата се ослободува двапати секој ден, по еден час секој пат – од 12:00 до 13:00 и повторно помеѓу 16:00 и 17:00 часот. За време на празниците се ослободува дополнителна количина на вода за да можат туристите да уживаат.

Водопадите имаат вкупна висина од 165 метри, што ги прави највисоките водопади во светот. Од неговите три дела, најгорниот е највисок, со висина од 83 метри.

Сподели на Facebook
пати видено